MUSTAFA ÖNCÜL

YAZILAR

Bir 9/11 yazısı: “Belki de hakkında hayırlısı budur?”

Türkiye’nin efsanevi 2001 krizi patlamış, her şey tepetaklak olmuş, herkes “N’olacak bu memleketin hâli?” diye söylenip, karalar bağlayarak ortada dolanıyordu. Sonra ABD’den ...

11
Eyl

İnsan ırkı var olduğu sürece Dünya’ya huzur yok!

Başrollerini Keanu Reeves ve Jennifer Connelly’nin paylaştığı, “Dünyanın Durduğu Gün / The Day the Earth Stood Still“ isimli bir film vardı… Dünya ...

05
Ağu

Güle güle Ali 🙁

80’li yılların başları… Üniversitedeyiz… Dersler üç buçuk dört gibi bitiyor… Servisler var o zaman… Gün sonunda, şehre servisle iniyoruz Balcalı’dan. Servisten, Atatürk ...

03
Ağu

Akbabalar

Büyük depremler, sel, orman yangını, salgın hastalık gibi doğal afet ya da ekonomik kriz, savaş gibi insan ürünü afet zamanlarında, Kevin Carter‘ın ...

03
Ağu

“Ne zaman düzelir bu durumlar?..”

Hani bir fıkra vardır ya… Falan şehrin cinsel istismara uğrayan erkek bireyi ile filan şehrin cinsel istismara uğrayan erkek bireyi dertleşirler… Falan ...

01
Ağu

“Bu günler başka türlü geçmez!..”

Soğuk algınlığı geçirdiğim dönemlerden biriydi… Bir doktor arkadaşım, bir damla (ismini buraya yazmayayım) önermişti. “Bitkisel bir ürün; gönül rahatlığı ile kullanabilirsin. Biz ...

01
Ağu

Hasta muhabbet kuşu ve yanan ormanlar

Yıllar önceydi. Bir arkadaşımın muhabbet kuşu hastalanmış, veterinere götürmüş. Veteriner kuşa bakmış, “Bunun tedavisi pahalı. Yeni bir kuş alsanız daha ucuza gelir.” ...

30
Tem

Mülteci, göçmen, sığınmacı vs…

Misal bu ya… Çok zengin bir “X ülkesi” olsa… Üretim ihracat falan uçmuş gidiyor, kişi başı milli gelir 80-90 bin dolarlarda, cari ...

25
Tem

“18 liraya dondurma mı olur!..”

Bayramın ikinci günü… Akşam serinliğinde yürüyüşe çıktım. Temmuz ayı olmasına rağmen aşırı bir sıcak yok ama rutubet her zamanki gibi bunaltıcı, hamamdan ...

24
Tem

Sultan ve artık çok eskilerde kalan güzellikler

1984 yılının yaz ayları… Sefa ile birlikte, hem üniversiteyi bitirmeye çalışıyoruz hem de Alinur Abinin GENPAŞ isimli reklam ajansında takılıyoruz. Video kasetlerin ...

02
Tem

“Ben küskünüm feleğeeee!..”

Adam dünyaya, insanlara, teknolojiye küser; kendini doğanın kucağına atar. Saç sakal birbirine karışır, derme çatma bir kulübede, çadırda yaşamayı seçer. Bir televizyon ...

07
Haz

Spora başladım

Çocukluğumdan beri spora karşı ne bir hevesim, ne de yeteneğim vardır. Mahallenin çocukları toplanıp, minyatür kale futbol maçı yapacak olsalar, beni eksik ...

04
Haz

Asansörde birkaç kişi

Bir iş hanında asansör bekliyoruz… Yukarı çıkacağız… Asansör geldi. Küçücük bir asansör… En fazla üç dört kişilik… Bindim. Arkamdan beş kişi daha ...

29
May

Çok özlüyoruz seni Sinan Abi…

Aşağıdaki yazıyı Sinan Abiyi sonsuzluğa uğurladığımız gün yazmış, Facebook’ta “Öncül Notlar” isimli sayfamda yayımlamıştım.. Sinan Abinin aramızdan ayrılışının üçüncü yılı biterken, bu ...

22
May

Kirli, Çürük ve Adi

“Kirli, Çürük ve Adi”yi çok uzun diyebileceğim bir süre önce izlemiş, Steve Martin’e hayran olmuştum. Steve Martin, Michael Caine ile birlik olup ...

12
May

“Bulmaca buldurmaca söz üstünde kaydırmaca”

– Aç kapıyı bezirgân başı. – Kapı hakkı ne verirsin? – Arkamdaki yadigâr olsun Çocukken oynadığımız oyunların birinin içinde böyle bir tekerleme ...

10
May

“Tamam lan, girin suya!.. Baştan oynuyoruz!”

* Adana Demirspor’un şampiyon olup, 26 yıl sonra Süper Lig’e dönmesinden sonra bu müthiş olayı paylaşmamak olmaz: 1938 yılında Adana Belediye Başkanı ...

10
May

Köpeğimiz Bobi

Azıtmak… Ya da azdırmak. Bu sözcükleri duydunuz mu? Ama… Sözlükteki anlamı ile değil… Benim anlatacağım öyküdeki anlamı ile. Adana ve çevresinde bilinen ...

02
May

Trajedi ve istatistik

“Bir kişinin ölümü trajedi, bir milyon kişinin ölümü istatistiktir.” Böyle bir söz vardır ya… İşsiz sayısı ilk kez çalışan sayısını geçmiş. Covid ...

02
May

80’li yılların kaset doldurma mevzuları ve kendi hâlinde bir fırlamalık…

Yıl 1984… Ağustos’un 25’i… Günlerden Cumartesi. Sefa ile birlikte Alinur Abi’nin GENPAŞ isimli reklam ajansında çalışıyoruz. Okuldan arkadaşım Ekrem geldi; büyük bir ...

01
May

70’li yılların Adana’sından bir Tarkan anısı…

Sefa birkaç gün önce Facebook’ta bir paylaşım yaptı; ilkokul öğretmeni Mehmet Ali Arslanlıoğlu’nu ve Tarkan dergisini anlattı. (*) Ben de bu paylaşımın ...

30
Nis

Krizi fırsata çevirmek

Amerika’da, bir soygun sırasında hırsız banka içindeki çalışanlara bağırdı: “Kıpırdamayın para devletin, hayatınız da sizindir!” -Buna, anlık akılla ikna denir. Hırsızlar çalmayı ...

04
Şub

Ormandaki kemancı ve aslanlar

Bu fıkrayı yıllar önce Melih Aşık’ın köşesinde okumuştum. Aklıma geldi, yeniden yazayım dedim. … Kemancı, ormanın içinden geçen bir yoldan evine dönüyormuş. ...

04
Şub

Sığırcıklar nereye gitti?

Çocukluğumda, yani 60’lı yılların sonları ve 70’li yıllarda, Adana sığırcık cenneti gibiydi. Kış mevsiminin gelmesiyle, ağaçlar (özellikle de zeytin ağaçları), elektrik telleri, ...

04
Oca

Covid19 ve Maymunlar Cehennemi

Maymunlar Cehennemi filmini izlemeyen var mıdır acaba? İzlemeyenler için kısacık bir şeyler yazayım: Çok zeki ve akıllı bir maymun (Son filmde adı ...

21
Ara

Odunun ve odunculuğun evrimi ;))

70’li yıllar… İlk ve ardından ortaokulda olduğum zamanlar… Odun sobası vardı evimizde. Odun kışa girerken alınırdı. Baraj Yolu’nda, Veysel Karani Camisi’nin karşısında ...

13
Ara

Kentlerimizdeki yanarlı dönerli LED pandemisi

Belediyeler, kentin temizliğinden, suyundan, yolundan, kaldırımından, pazar yerinden sorumlu olduğu kadar güzelliklerinden ve çirkinliklerinden de sorumludur. Bu nedenledir ki, parkları, meydanları, caddeleri, ...

18
Kas

Restoran çalışanlarının maskeleri üzerine birkaç kelam

Restoran sahipleri ve yöneticileri, çalışanlarının maskeleriyle neden ilgilenmiyorlar merak ediyorum. Garson, komi, döneri kesip tabağa ya da ekmeğin içine koyan usta, mangalın ...

15
Kas

Timur Selçuk ve bir “Ayrılanlar İçin” anısı…

Timur Selçuk’un vefat haberini alınca, 80’li yıllarda deli gibi Timur Selçuk dinlediğimiz günler geldi aklıma. Ayrılanlar İçin… İspanyol Meyhanesi… Beni Kör Kuyularda ...

11
Kas

Elsiz ayakkabı boyacısı

70’li yıllardı… Çocuktum. İlkokuldaydım. Soldaki binanın önünde (Müze’ye bakan tarafta) bir ayakkabı boyacısı vardı. Adamın elleri yoktu. Ayaklarını el gibi kullanırdı. Boya ...

08
Kas

Matematikçiler ve siyasetçiler

Üniversitedeyken, Fizik İçin Matematik isimli bir dersimiz vardı. Bu dersi, Prof. Dr. Yusuf Ünlü veriyordu. Yusuf Hoca sadece iyi bir matematikçi değil, ...

04
Kas

Bisikletim ve ben

Arkadaşlarla konuşuyoruz… Laf, gezdi, döndü, dolaştı kent içi ulaşıma geldi… “Çukurova’daki illerin neredeyse tamamında yokuş yok, her taraf dümdüz. Kent içi ulaşımda ...

19
Eki

Minik kertenkele

Kocaman, tahta kasalı, lambalı bir radyomuz vardı. Radyonun arkasından çıkıp, dama kadar uzanan; dama kadar uzanmakla da kalmayıp, damdaki direkler arasında birkaç ...

15
Eki

Ciğerci Hulusi

Peşin söyleyeyim… Adanalı olduğum için demiyorum. Ciğer Adana’da yenir. Her yerde şu ya da bu şekilde… Lezzetli, çok lezzetli ciğer kebapları ya ...

11
Eki

Madam Despina

“Kur masayı Madam Despina Kirli beyaz muşamba örtüleri ser Çek sediri asmanın altına Yanında bir ince Müzeyyen Abla” Sözlerini Meral Okay’ın yazdığı ...

30
Eyl

Parkta bir sonbahar günü

Parkların yanından geçerken, banklarda oturmuş gazete okuyan, sohbet eden, sigara içen ya da öylece oturup boşluğa bakan insanları görürüm. Nasıl imrenirim onlara. ...

28
Eyl

Dam yaşamı, “damdan düşme istatistikleri”nden ibaret değildir

Sıcaklar tüm şiddeti ile sürmekte! Gazetelerde okuyoruz… Damdan düşerek ölenler, yaralananlar oluyor; bunlara hemen her gün yenileri ekleniyor. Hayatında damda hiç yatmamış, ...

01
Eyl

Kitsch

90’lı yılların başlarıydı sanırım… Fethi İzan ve bir grup arkadaşımızla, uzun Ramazan ya da Kurban Bayramı tatilini fırsat bilip, minik bir bölge ...

26
Ağu

Adana’da salça mevsimi

Babam bazen kızardı anneme, “Ne bu yemeğin hali? Hasta yemeği gibi bembeyaz!” diye söylenirdi. Annem de gayet sakin cevap verirdi babama: “Biber ...

22
Ağu

Serdar Erener: Farklılıklar birbirini hamile bırakmak zorunda

Gazeteci Nilay Örnek’in Serdar Erener’le yaptığı söyleyişi dinledim. Serdar Erener söyleşinin bir yerinde, son dönemlerde hayatımızda hemen her alanda yaşanan karmaşayı anlatıyor, ...

11
Ağu

Tablacılar geri döndü

Satış ve pazarlamada yeni bir dönem başladı. Aslında çoktan başlamıştı ama pandemi ile birlikte yeni bir aşamaya geçti. Malum… Marketler, büyük ya ...

11
Ağu

Çiçeği Burnunda Karikatürcüler Adana Buluşması ve Ali Şur

Yıl 2008… Aylardan Ocak… “Çiçeği Burnunda Karikatürcüler Adana Buluşması”ndayız. 70’li, 80’li yıllar… GIRGIR’ın Çiçeği Burnunda Karikatürcüler köşesi ve arka sayfanın ve daha ...

09
Ağu

Başarısızlık

Yaptığımız, daha yeni başladığımız bazı işlerde, girişimlerde hepimizin başarısızlıkları olmuştur. Bu başarısızlıklar karşısında bazılarımız yıkılıp, kahrolup, erken pes ederken, bazılarımız da yılmadan ...

06
Ağu

Döşeme Simit Fırını

Bu sabah yolum Küçüksaat’in oralara düştü. Baktım saat dokuz buçuk on… Nispeten sabah sayılır… “Nasıl olsa yakın” dedim, “Buralara kadar gelmişken Döşeme ...

30
Tem

Kentsel dönüşüm… Nasıl?..

Farkında mısınız?.. “Kentsel dönüşüm”ün girmediği eski mahalle kalmıyor gibi. Eski mahalle derken… Yıkık dökük, harap, altyapıdan da üstyapıdan da yoksun, kentin göbeğinde ...

28
Tem

Ovuz Abi’nin ardından…

Bugün 26 Temmuz… Ovuz Abi’nin ölüm yıldönümü. Bu yazıyı, 16 yıl önce, Ovuz Abi’nin vefatının ardından yazmıştım. Bugün Google’dan yardım istedim, birkaç ...

26
Tem

Gençler nerede?

Dün, Lozan’ın 97’nci yılıydı. Türkiye Cumhuriyeti’nin tam bağımsızlığını tüm dünyaya ilan ettiği o gün, İsmet İnönü 39, Ulu Önder Atatürk 42 yaşındaymış. ...

25
Tem

“Senede Bir Gün” filmi ve kentsel dönüşüm

– Bir gün gelir de beni burada bulamazsan, bil ki ölmüşümdür Nazlı’m. – Bir gün gelir de seni burada bulamazsam, bil ki ...

24
Tem

Adana’nın sicil kâğıdı

25 yıl oldu sanırım… Belki daha da fazla… Sevgili Mehmet (Baltacı) abi Adana Fotoğraf Amatörleri Derneği (AFAD) başkanıydı. Mehmet abi, çok güzel ...

23
Tem

Yıllar öncesinden bugüne, Boğaz’dan Adana’ya iç burkan bir yolculuk

90’lı yılların başlarıydı. Üsküdar’da bir balık lokantasında yemek yiyoruz. Uluslararası bir şirketin davetlisiyiz… Vakit öğle sonrasının akşama yakın zamanları… Karşımızda muhteşem Boğaz… ...

22
Tem

Zahit Efendi

Adana 5 Ocak Stadı’nın hemen karşısında Hıfzıssıhha Enstitüsü vardır. Arabayla önünden geçerken, Hıfzıssıhha’nın kapısına ilişti gözüm. Kapının girişindeki “Sıtma” yazan tabelayı okudum. ...

18
Tem

Bir adam ve bir kadın

Bir pastanede oturuyorum. Çay-poğaça ikilisi önümde… Midemden gelen gurultuları kesiyorlar sağ olsunlar. Hava soğuk denebilecek kadar serin ve de bulutlu. Tam uyku ...

11
Tem

Sefa’nın karikatürlerine bakarken, Google Earth geldi bir anda aklıma.

Görüntülenme: 193 ...

05
Tem

“Ciğerle pek aram yoktur”

Bir arkadaşım gelmişti İstanbul’dan… İş güç koşuşturmacası içinde geçerken günümüz, “Gel,” dedim, “Şurada bir şeyler yiyip öyle devam edelim.” Esas kebap muhabbetini ...

25
Haz

“O dondurmaları ve limonataları kim istedi?”

Yıl 1982 ya da 83… Fotoğrafta, hemen yanda görünen binanın 4 ve 5’inci katlarında, Haldun Simavi’nin Ekspres Gazetesi var. Ekspres, bölgesel yayımlanan ...

19
Haz

Yoksa… Yoksa öyle değil mi?..

Bilimkurgu filmlerde rastlarız ya… İnsanlar yer altında ya da dış dünyadan tamamıyla izole edilmiş kapalı bir alanda yaşarlar… Devlet yöneticileri, “Falanca duvarın ...

26
May

Biz büyüdük de kirlendi mi dünya?

İğneci gelir, ayakkabısını çıkarır, verilen terliği giyer, salonun en güzel koltuklarından birine buyur edilir, vakit geçirmeden acı kahvesi ikram edilirdi. Kısa bir ...

20
May

Erkenci

Hemen hemen her günkü saatte açtı gözlerini. Hava hâlâ karanlıktı ama yakınlardaki ağaçlardan, erkenci kuşların cıvıltıları çoktan gelmeye başlamıştı. Çok seyrek de ...

09
May

Kanarya

Kapıyı çalmadı Ahmet Bey. Anahtarını çıkardı, kilide soktu, sessizce çevirdi… Ayaklarının ucuna basarak girdi içeri. Elindeki kesekâğıdını arkasına sakladı ve bağırdı evin ...

25
Nis

“2012” filmini yeniden izlemenin tam zamanı

Mayaların “kıyametin kopacağı yıl” dediği, bazılarımızın “Acaba gerçek mi?” deyip tırstığı, bazılarımızın “Bir şey olmaz… Sakin… Rahat olun, kasmayın!..” deyip, hayatını yaşamaya ...

27
Mar

“Birer tane köpek alalım mı?..”

2010’lu yılların ortalarıydı… Global kriz bizim memlekette de etkilerini iyiden iyiye göstermeye başlamış, hayat hiç de alışık olmadığımız, bambaşka bir boyuta çoktan ...

18
Oca

Var mı Adana gibisi!

Hepimizin malumudur. Adana yıllarca adliye haberleri ile anıldı; bu olumsuz haberlerle, televizyonların haber programları ve gazetelerin üçüncü sayfalarının mütemmim cüzü gibiydi. Dışarıdan ...

24
May

Kayaköy ve sönmüş ocaklar…

Çektiğim fotoğraflara bakarken hatırladım… Bir anda daldım gittim… Geçen yazdı… “Birkaç gün kafa dinleyelim, biraz da gezelim” dedik… Gezi seçenekleri masaya yatırdık ...

10
Mar

“Tava beni çağırıyor!”

Birkaç yıl önceydi… Vakit öğlen gibiydi… Sanırım İskenderun’dan dönüyordum… Ceyhan’ı yeni geçmiştim, telefonum çaldı; arayan Murat Tanır’dı. Açtım telefonu, “Abi n’apıyorsun?” diye ...

01
Mar

Akıllı telefonla astral yolculuk

Astral yolculuk denen bir mevzu var ya… Tanım olarak, “Ruhun fiziksel bedeni dışında, bilinci yerinde olarak, başka mekanlarda, boyutlarda, zamanlarda dolaşması…” gibi ...

05
Şub

Avrupa’nın ilk 10’unudaki talihsiz 8 ilimiz

Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) yayımladığı 2016 yılı hava kirliliği raporunda, Avrupa’nın, havası en kirli ülkeler listesinin ilk 10’unda Türkiye’den 8 il yer ...

28
Nis

Nuh’un dijital gemisi ve biz…

Meşhur Maya Takvimi’nden haberdar olmayanımız var mı?… Eminim ki yoktur! Malum… Mayalara göre, 21 Aralık 2012 dünyanın son günü. Yani, Maya Takvimi ...

25
Eki

Kendisi minik, yaşattığı mutluluklar çok büyük olan “o an”lar için…

Zaman ne kadar basit değil mi? Her sabah gün doğuyor, ortalık aydınlanıyor; bir zaman sonra batıyor, her yer yine karanlık. Ertesi gün ...

20
Mar

Korkak ruhumuz, aç kalbimizi doyuramıyor

Paracelsus, “Zehri zehir yapan dozudur” diyor. Paracelsus yaklaşık 500 yıl önce Avrupa’da bu sözü söylerken, bizim topraklarımızda da adı kayıtlara geçmeyen kendi ...

15
Oca

Yolculuk nereye?

Hayatlarımız kesişim kümeleri gibi. Birimizin hayatı öteki ile kesişiyor, ötekininki beriki ile, berikinin hayatı bir başkası ile, bir başkasınınki herkesinki ile… Herkesinki ...

10
Nis